Kiến trúc truyền thống Việt Nam

Kiến trúc truyền thống Việt Nam

Với bề dày lịch sử, văn hóa lâu đời, kiến trúc truyền thống Việt Nam có những giá trị độc đáo và giá trị văn hóa riêng. Ngày nay, cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội và sự xâm nhập của các nét kiến trúc mới, kiến trúc truyền thống dân tộc vẫn giữ được chỗ đứng vững chắc và là một phần không thể thiếu trong văn hóa Việt Nam.

1. Sơ lược lịch sử kiến trúc truyền thống Việt Nam

Đất nước Việt Nam có bề dày lịch sử hơn 4000 năm với rất nhiều những sự kiện, biến cố lịch sử. Tất cả những điều đó góp phần làm nên đặc trưng riêng trong văn hóa truyền thống của người Việt.

Bên cạnh đó, với vị trí địa lý đặc biệt, Việt Nam cũng là nơi giao thoa giữa 2 nền văn minh cổ đại lớn của Châu Á – Ấn Độ và Trung Hoa. Đồng thời cũng là nơi trung chuyển, giao thương của nhiều nền văn hóa khác trong lịch sử.

Vì thế, kiến trúc truyền thống Việt Nam cũng chịu nhiều ảnh hưởng từ sự giao thoa văn hóa này. Nhìn chung, những công trình mang phong cách này sẽ thể hiện sự gắn bó với cộng đồng làng xã, nhưng cũng đồng thời đảm bảo phù hợp với khí hậu và văn hoá của từng địa phương, vùng miền.

Chùa Tản Viên

Chùa Tản Viên, Ba Vì – kiến trúc chùa truyền thống Việt Nam

2. Đặc trưng kiến trúc truyền thống Việt Nam

Các công trình kiến trúc mang phong cách truyền thống Việt Nam 2 đặc trưng là vế cấu trúc và văn hóa.

2.1. Đặc trưng về văn hóa bản sắc dân tộc

  • Khiêm tốn đơn giản

Kiến trúc truyền thống dân gian Việt Nam đa số đều khá đơn giản, khiêm tốn, không xa hoa cầu kỳ… Điều này góp phần thể hiện tính dân tộc đậm đà, thể hiện được nét đẹp tâm hồn, sự bình dị trong tính cách của con người Việt Nam.

  • Hòa hợp với thiên nhiên

Đa phần các công trình kiến trúc, đặc biệt là nhà ở đều đề cao tính hòa hợp, gắn bó với thiên nhiên theo đúng đặc trưng của cư dân thuộc nền văn minh lúa nước.

Thiên nhiên từ lâu đã mang đến nguồn thức ăn, của cải cho con người thông qua hoạt động trồng trọt, vì vậy con người luôn khao khát sống hòa hợp với thiên nhiên, điều đó được thể hiện đậm nét qua kiến trúc được thiết kế nhẹ nhàng, khoáng đạt với những khoảng sân rộng lớn đầy cây xanh, những dãy hành lang đón nắng ấm,…

  • Màu sắc đẹp mắt giàu tính dân gian

Màu sắc trang trí được sử dụng trong kiến trúc truyền thống Việt Nam là một trong những yếu tố góp phần làm nên sự khác biệt.

Những kiến trúc Việt Nam từ các chi tiết nhỏ đến lớn đều được tạo tác mang đậm bản sắc dân tộc với các tông màu như màu nâu, đỏ gạch,… thể hiện sự trang nghiêm, chân thực nhưng cũng không kém phần sinh động cho không gian.

  • Sử dụng vật liệu địa phương là chủ yếu

Những công trình kiến trúc truyền thống Việt Nam thường ưu tiên sử dụng các loại vật liệu địa phương nhằm mục đích tăng thêm tính truyền thống.

Những vật liệu địa phương phổ biến mà chúng ta hay bắt gặp trong các công trình này như: tre, ngói, gò, đá, gạch… ưu điểm của các loại vật liệu này là chúng có độ bền khá cao từ đời này sang đời khác, ít xảy ra sự biến đổi.

Ngói lợp nhà thờ họ Vũ ở Bát Tràng

Kiến trúc truyền thống thường khiêm tốn và hòa hợp với thiên nhiên

2.2. Đặc trưng về cấu trúc

Mái nhà trong kiến trúc truyền thống Việt Nam có những đặc điểm sau đây:

  • Triền mái thẳng không cong, tại vị trí góc mái hơi hếch lên nhằm mục đích tạo sự thanh thoát khi nhìn vào.
  • Về tỉ lệ, thông thường phần mái chiếm 2/3 chiều cao của công trình kiến trúc.
  • Trang trí trên mái thường sử dụng những con giống trên đầu đao, gạch hoa chanh con kìm… được thể hiện một cách khéo léo và tinh tế, mang đậm nét truyền thống.
  • Sử dụng ngói hài, âm dương: Bên cạnh vẻ đẹp về mặt thẩm mỹ thì chất liệu này có ưu điểm cao về độ bền, cấu trúc thiết kế lợp, tạo cảm giác thoáng mát vào mùa hè và ấm áp khi mùa đông sang.

Cột là phần quan trọng của một công trình với kết cấu đứng, có tác dụng giúp chống đỡ, chịu lực. Các loại cột trong kiến trúc truyền thống Việt Nam thường tròn, to, mập. Gồm 3 loại cột chính:

  • Cột cái: là cột gánh vác chức năng chịu lực chính trong ngôi nhà vì vậy thường có kích thước lớn hơn so với các loại cột còn lại.
  • Cột con: là hệ thống những cột phụ góp phần chia sẻ và chịu lực cùng cột chính để công trình được vững chắc hơn.
  • Cột hiên: Đây là loại được dựng lên ở phần phía trước, hiên của công trình, có chiều dài ngắn hơn so với cột con.

Xà là các giằng ngang có chức năng liên kết các cột với nhau, xà có vị trí nằm ngoài khung và vuông góc với khung, gồm 2 loại:

  • Xà lòng: xà lòng có chức năng giúp liên kết những cây cột cái của khung lại với nhau.
  • Xà nách: có chức năng giúp liên kết những cây cột con với hệ thống cột cái, trong khung.

Kẻ là các dầm đơn đặt theo phương chéo của mái nhà, gồm 2 loại:

  • Kẻ ngồi: đây loại kẻ gác từ phía cột cái sang cột con trong khung.
  • Kẻ hiên: Kẻ hiên gác từ cột con sang cột hiên ở trong khung. Ngoài ra một phần của kẻ hiên sẽ được kéo dài đâm xuyên qua phía cột hiên để thực hiện chức năng chống đỡ phần chân mái.
Kiến trúc chùa truyền thống

Kiến trúc chùa truyền thống Việt Nam

https://gomsuxaydung.vn/wp-content/uploads/2019/09/LEN_4776sss.jpg

3. Các công trình xây dựng theo kiến trúc truyền thống Việt Nam ngày nay

Với sự phát triển không ngừng của quá trình đô thị hóa, tuy nhiên những kiến trúc truyền thống vẫn không bị mai một và được lưu truyền trong xã hội ngày nay thông qua nhiều công trình như: Chùa, nhà thờ họ, nhà vườn, nhà hàng…

3.1. Chùa theo kiến trúc truyền thống

Những ngôi chùa lớn đang không ngừng được xây dựng thiết kế theo kiến trúc cổ, truyền thống có thể kể tên như: Chùa Bái Đính, Linh Ứng Sơn Trà… Đây là các công trình với những chi tiết mang đậm dấu ấn kiến trúc việt nam:

  • Sử dụng mái ngói men bát tràng có tính thẩm mỹ cao, không cần sơn trét trên bề mặt nên giữ được vẻ đẹp mộc mạc, truyền thống cho công trình.
  • Mái ngói uốn cong: Chúng ta có thể bắt gặp rất nhiều ngôi chùa ở Việt Nam có kiểu kiến trúc này. Đây vừa là một chi tiết giúp làm tăng thêm vẻ uy nghiêm, mỹ lệ cho công trình vừa giúp bảo vệ chân tường khỏi nước mưa hiệu quả.
  • Hệ thống cột, kèo vững chắc trạm khắc rồng uốn lượn cho thấy sự kỳ công, tỉ mỉ của những người chế tác. Đây cũng là nét đặc trưng về kiến trúc phổ biến ở phương Đông, với quan niệm “vạn vật hữu linh”.
Chùa Linh Ứng Sơn Trà

Chùa Linh Ứng Sơn Trà

3.2. Nhà thờ họ

Nhà thờ họ là nơi con cháu trong dòng họ thường xuyên về tụ họp, quây quần bên nhau cúng tổ tiên. Vì vậy, các công trình kiến trúc này thường được xây dựng mang đậm nét kiến trúc truyền thống, góp phần lưu giữa cội nguồn, tạo nên lòng tự hào cho con cháu về dòng họ, tổ tiên, và rộng hơn là dân tộc mình.

Kiến trúc nhà thờ họ chúng ta thường dễ bắt gặp là những ngôi nhà hình chữ Nhất nằm ngang, mái sau và mái trước lợp ngói mũi hài cổ mang vẻ đẹp vừa bình dị lại vừa uy nghiêm. Để tìm hiểu chi tiết hơn về kiểu kiến trúc truyền thống này, chúng ta có thể theo dõi bài viết: “Xây dựng nhà thờ họ và những điều cần biết”.

Ngói lợp nhà thờ họ thường có màu đỏ truyền thống

Nhà thờ họ với ngói lợp màu đỏ truyền thống

3.3. Khu nghỉ dưỡng

Hiện nay để đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi trong không gian yên bình, mang đậm vẻ đẹp truyền thống, ngày càng có nhiều khu nghỉ dưỡng theo kiểu kiến trúc này ra đời. Các khu nghỉ dưỡng kiến trúc truyền thống có đặc điểm:

  • Gần gũi với thiên nhiên, tận dụng tối đa những yếu tố thiên nhiên như cây cỏ, hoa lá, ao hồ, tiểu cảnh để góp phần làm tăng thêm không khí thoáng đạt, trong lành cho khu nghỉ dưỡng.
  • Luôn hướng đến việc tạo sự sự thoải mái, thư giãn, tự nhiên nhất cho khách hàng.
  • Tạm thời tránh xa những công trình hiện đại giữa cuộc sống xô bồ, ồn ã của cuộc sống hiện đại.
  • Các khu nghỉ dưỡng sử dụng những chất liệu phổ biến như mái ngói đỏ, mái lá, vách tre để tạo sức hút và thể hiện màu sắc truyền thống.
Hồ Tiên Sa

Hồ Tiên Sa

3.4. Nhà vườn theo kiến trúc truyền thống việt nam

Nhà vườn xây dựng nhà vườn theo kiến trúc truyền thống kết hợp yếu tố hiện đại tạo góp phần tạo nên sự gần gũi, thân thiện, và cảm giác ấm cúng cho gia đình. Đây là nơi chốn quay về của mỗi người sau những tất bật của cuộc sống.

  • Nhà cấp bốn được xây dựng 3 gian hoặc 5 gian với khoảng sân vườn và hàng rào bao quanh.
  • Sử dụng mái ngói đỏ truyền thống, mùa hè mát mẻ mùa đông ấm áp , rất giàu tính thẩm mỹ, tạo điểm nhấn độc đáo cho căn nhà.
Kiến trúc truyền thống Việt Nam - Biệt thự nhà vườn

Kiến trúc truyền thống Việt Nam – Biệt thự nhà vườn

4. Thanh Hải đơn vị tư vấn và cung cấp vật liệu truyền thống uy tín

Để xây dựng các công trình kiến trúc truyền thống Việt Nam cần đòi hỏi những đơn vị có bề dày kinh nghiệm cũng như lựa chọn được các chất liệu, vật liệu đạt tiêu chuẩn. Nếu bạn có nhu cầu tư vấn và cung cấp vật liệu truyền thống uy tín hãy liên hệ gốm sứ Thanh Hải – một đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm, đa cung cấp vật liệu cho nhiều công trình lớn nhỏ khắp cả nước qua địa chỉ sau đây để được giải đáp thắc mắc: